ជំងឺពុកឆ្អឹង (osteoporosis) កើតឡើងនៅពេលដែលកំហាប់ និង កម្លាំងរបស់ឆ្អឹងចុះអន់ខ្សោយដែលជាហេតុធ្វើអោយឆ្អឹងលែងរឹងមាំ ឬ ពុកផុយ។ ជំងឺនេះធ្វើអោយឆ្អឹងឡើងស្ពោតខុសធម្មតា។
ភាពខុសធម្មតានេះធ្វើអោយឆ្អឹងមាន សភាពខ្សោយ និង ងាយស្រួលបាក់នៅពេលទទួលរងការប៉ះទង្គិចណាមួយ។ ជំងឺឆ្អឹងស្តើង (osteopenia) គឺជាលក្ខណៈរបស់ឆ្អឹងដែលមានកំហាប់តិចជាងធម្មតា ប៉ុន្តែ វាមិនឈានដល់កំរិតមួយដូចនៅក្នុងជំងឺពុកឆ្អឹងនោះទេ ។
ឆ្អឹងធម្មតាផ្សំឡើងដោយជាតិប្រូតេអ៊ីន កូឡាសែន និង កាល់ស្យូមដែលជាកត្តាធ្វើអោយឆ្អឹងរឹងមាំ។ ឆ្អឹងដែលពុកផុយងាយស្រួលនឹងបាក់បែកទោះបីជាទទួលរងការប៉ះទង្គិច បន្តិចបន្តួចក៏ដោយ (ឆ្អឹងធម្មតាមិនបណ្តាលអោយបាក់នោះទេ)។
ការបាក់អាចស្ថិតក្នុងទម្រង់ជា បំណែកៗ (ដូចជាការបាក់ត្រគាក) ឬ ការបាក់រលំ (ដូចជាការបាក់សង្កត់ទៅលើឆ្អឹងខ្នង)។ ឆ្អឹងខ្នងត្រគាកឆ្អឹងជំនី និង កដៃជាកន្លែងដែលងាយស្រួលបាក់ដោយសារជំងឺពុកឆ្អឹង ។
រោគសញ្ញា និងសញ្ញានៃជំងឺពុកឆ្អឹងក្នុងករណីជាច្រើនជំងឺពុកឆ្អឹងមិនមាន លេចចេញជា រោគសញ្ញាអ្វីគួរអោយកត់សំគាល់ទេដរាបណាឆ្អឹងនោះមិនទាន់បាក់។ បន្ថែមពីលើនេះការបាក់ឆ្អឹងដោយសារជំងឺនេះអាចនឹង មិនត្រូវបានគេដឹងជាច្រើនឆ្នាំនៅពេលដែល វាគ្មានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់។
ដូច្នេះហើយទើបបានជាមនុស្សភាគច្រើនមិនបាន ដឹងថាខ្លួនឯងមានជំងឺពុកឆ្អឹង រហូតដល់ពួកគេចាប់ផ្តើមឈឺ ចាប់ដោយសារការបាក់ឆ្អឹង។ រោគសញ្ញាដែលទាក់ទងទៅនឹងការបាក់ឆ្អឹងដោយសារជំងឺពុកឆ្អឹង ជាធម្មតាគឺ ការឈឺចាប់(តំបន់ដែលឈឺ គឺនៅកន្លែងបាក់)។
យ៉ាងណាមិញរោគសញ្ញានៃជំងឺពុកឆ្អឹងចំពោះបុរសប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទៅ នឹងស្ត្រីដែរ។ ការបាក់ឆ្អឹងកងខ្នង (vertebra) អាចបណ្តាលអោយឈឺចាប់ដូចការកាច់បត់អ្វីមួយ និង អាចរាល ដាលពីខ្នងទៅផ្នែកសងខាងនៃដងខ្លួន។
កន្លងទៅអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ប្រសិនបើមាន ការបាក់ឆ្អឹងខ្នងម្តងទៀតកើតឡើងនោះវានឹងអាចបណ្តាលអោយអ្នកជំងឺ មានការឈឺខ្នងផ្នែក ខាងក្រោមរ៉ាំរ៉ៃ (chronic lower back pain)ព្រមទាំង ធ្លាក់កំពស់ ឬ ឡើងកោងខ្នងដោយសារ តែការបាក់ស្រុតឆ្អឹងខ្នងនោះ ។
ការបាក់ស្រុតនេះអាចបណ្តាលអោយអ្នកជំងឺឡើងគមខ្នង ឬ កោងខ្នងដែលច្រើនលេច ឡើងនៅខ្នងផ្នែកខាងលើ (គេនិយមហៅថា "ជំងឺស្ត្រីគមខ្នង ឬ Dowager Hump" ដោយសារតែគេសង្កេតឃើញច្រើនកើតលើមនុស្សស្រីមានវ័យចំណាស់ បន្តិច) ។
ការបាក់ឆ្អឹងត្រគាកភាគច្រើនបណ្តាលមកពីការធ្លាក់មកពីកន្លែងខ្ពស់ ណាមួយ។ ប៉ុន្តែជាមួយនឹងជំងឺពុកឆ្អឹងគ្រាន់តែគ្រោះថ្នាក់បន្តិចបន្តួចក៏ អាចធ្វើអោយមានការបាក់ឆ្អឹងត្រគាកបានផងដែរ។
បន្ទាប់ពីការវះកាត់ព្យាបាលការបាក់ឆ្អឹងត្រគាកទាមទារពេលវេលាយូរ ដើម្បីជាធូរស្រាលវិញពីព្រោះតែការដុះ និង ការជាស្បើយរបស់ឆ្អឹងមានភាពយឹតយ៉ាវ ឬ មិនសូវល្អ។
គុណវិបត្តិ ឬ ផលវិបាករបស់ជំងឺពុកឆ្អឹងការបាក់ឆ្អឹងដោយសារជំងឺពុកឆ្អឹងអាចបណ្តាលអោយ ៖
• ការឈឺចាប់ធ្ងន់ធ្ងរ-យូរអង្វែង
• ឆាកជីវិតចាប់ផ្តើមមានបញ្ហា
• បាត់បង់ពេលវេលាធ្វើការងារ
• និង អាចឈានទៅដល់ពិការភាពថែមទៀតផង ។
អ្នកជំងឺដែលបាក់ឆ្អឹងត្រគាកប្រហែលជា ៣០ភាគរយ ទាមទារការថែទាំនៅផ្ទះក្នុងរយៈពេលយូរអង្វែង។ អ្នកជំងឺដែលមានវ័យចំណាស់អាចវិវត្តិទៅរកជំងឺរលាកសួត (pneumonia) និង មានកំណកឈាមនៅសរសៃឈាមជើង (leg veins) ដែលវាអាចធ្វើដំណើររត់ទៅកាន់សួត, ហើយនាំអោយមាន pulmonary embolism (កំណកឈាមស្ទះសរសៃឈាមសួត)។
បញ្ហាខាងលើនេះអាចកើតឡើងនៅពេលដែលអ្នកជំងឺសំរាកនៅនឹងគ្រែយូរ ខ្លាំងពេល បន្ទាប់ពីការបាក់ត្រគាក។ ជំងឺពុកឆ្អឹងអាចបង្កើនការប្រឈមមុខទៅនឹងការស្លាប់។ ស្ត្រីប្រហែលជា ២០ភាគរយ ដែលបាក់ឆ្អឹងត្រគាកនឹងអាចស្លាប់នៅឆ្នាំបន្ទាប់ដោយផលវិបាកប្រយោល នៃការបាក់នោះ។
បន្ថែមពីលើនេះទៅទៀត នៅពេលដែលមាននរណាម្នាក់ធ្លាប់បាក់ឆ្អឹងខ្នងដោយសារជំងឺពុកឆ្អឹង រូបគេម្នាក់នោះនឹងប្រឈមមុខខ្ពស់ទៅនឹងការរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារ ការបាក់ឆ្អឹងដទៃផ្សេងទៀតក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខទៀត(ពីរ បីឆ្នាំ)។ ស្ត្រីអស់រដូវប្រហែលជា ២០ភាគរយ ដែលបានបាក់ឆ្អឹងខ្នងអាចនឹងបាក់ឆ្អឹងនោះម្តងទៀតនៅឆ្នាំបន្ទាប់៕







